Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kwas pelargonowy
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC )
kwas nonanowy
Inne nazwy i oznaczenia
kwas 1-oktanokarboksylowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny
C9 H18 O2
Inne wzory
C8 H17 COOH
Masa molowa
158,24 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS
112-05-0
PubChem
8158
InChI
InChI=1S/C9H18O2/c1-2-3-4-5-6-7-8-9(10)11/h2-8H2,1H3,(H,10,11)
InChIKey
FBUKVWPVBMHYJY-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Gęstość
0,9052 g/cm³ (20 °C)[1] ; ciecz
Rozpuszczalność w wodzie
0,284 g/kg (20 °C)[4]
w innych rozpuszczalnikach
etanol , eter dietylowy , chloroform [1]
Temperatura topnienia
12,4 °C[1]
Temperatura wrzenia
254,5 °C[1]
Punkt krytyczny
439 °C[5] ; 2,35 MPa[5]
logP
3,4[2]
Kwasowość (pKa )
4,96[3]
Współczynnik załamania
1,4343 (589 nm , 19 °C)[1]
Lepkość
7,011[6]
Napięcie powierzchniowe
31,7 mN/m (20 °C)[2]
Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki : dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2015-08-19]
Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie Rozporządzenia CLP , zał. VI[8]
Zwroty H
H314
Zwroty P
P280 , P303+P361+P353 , P304+P340+P310 , P305+P351+P338 [2]
Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie Rozporządzenia CLP , zał. VI[8]
Żrący (C)
Zwroty R
R34
Zwroty S
S1/2 , S26 , S28 , S36/37/39 , S45
NFPA 704
Na podstawie podanego źródła[9]
Temperatura zapłonu
137 °C (zamknięty tygiel)[2]
Temperatura samozapłonu
355 °C[2]
Granice wybuchowości
0,8–9%[2]
Numer RTECS
RA6650000
Podobne związki
Pochodne
kwas aminoketopelargonowy , kwas diaminopelargonowy
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotycząstanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Kwas pelargonowy (kwas nonanowy ) – organiczny związek chemiczny z grupy nasyconych kwasów tłuszczowych . Ma postać bezbarwnej lub żółtawej oleistej cieczy o charakterystycznym zapachu. W obniżonej temperaturze ma postać bezbarwnych kryształów o blaszkowatym kształcie. W przyrodzie kwas pelargonowy występuje w postaci estrów w olejku eterycznym otrzymywanym z pelargonii [10] .
Kwas pelargonowy jest produktem ubocznym procesu otrzymywania kwasu brasylowego (C13 H24 O4 ) metodą ozonolizy . Powstaje w wyniku rozerwania łańcucha węglowego[11] [12] .
Kwas pelargonowy można otrzymać również w reakcji SN 2 1-bromoheptanu z malonianem dietylu w roztworze butanolanu sodu w butanolu w 80-90 °C i następczej hydrolizie wodorotlenkiem potasu i dekarboksylacji w temp. 180 °C[13] .
↑ Wartość wyznaczona w fazie ciekłej z możliwym dużym błędem wskutek asocjacji .
↑ a b c d e Lide 2009 ↓ , s. 3 -398.
↑ a b c d e f Nonanoic acid (nr N5502) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck ) na obszar Polski. [dostęp 2015-08-19]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki )
↑ Lide 2009 ↓ , s. 8 -49.
↑ Lide 2009 ↓ , s. 8 -112.
↑ a b Lide 2009 ↓ , s. 6 -65.
↑ Lide 2009 ↓ , s. 6 -179.
↑ Lide 2009 ↓ , s. 9 -57.
↑ a b Kwas pelargonowy , [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-08-18] (ang. ) .
↑ Kwas pelargonowy (nr N5502) (ang. ) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck ) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2015-08-19]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki )
↑ Encyclopedia of chemistry (ang. ) .
↑ Chemical Land (ang. ) .
↑ Maria M. Bełdowicz Maria M. , Jerzy J. Cechnicki Jerzy J. , Sposób otrzymywania czystego kwasu brasylowego , Urząd Patentowy PRL, 1971 [dostęp 2018-06-01] . .
↑ Arthur Vogel: Preparatyka organiczna . Wyd. drugie. s. 419-420.
↑ Nonanoic (Pelargonic) acid [online], National Site for the Regional IPM Centers [dostęp 2018-06-01] .
David R. D.R. Lide David R. D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics , wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang. ) .
Wanda Czerska, Marek J. Malawski, Jan Surowiński: Vademecum drogisty . T. 2: Substancje organiczne. Warszawa: Biuro Wydawnicze „Chemia”, 1970, s. 367-368.
Nasycone n -kwasy karboksylowe